آیا پایین بودن پلاکت خون خطرناک است؟

تیترپلاس | در این مطلب درباره کمبود پلاکت خون صحبت می‌کنیم و به شما می‌گوییم که آیا پایین بودن پلاکت خون برای افرادی که پلاکت کمی دارند، خطرناک است یا خیر.

ترومبوسیتوپنی به اختلال در پلاکت خون می‌گویند و زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد پلاکت‌ها در خون شما بسیار کم باشد. پلاکت‌ها سلول‌های خونی ریزی هستند که در مغز استخوان ساخته می‌شوند. وقتی زخمی می‌شوید، پلاکت‌ها به هم می‌چسبند تا یک پلاگین برای مهر و موم کردن زخم شما تشکیل دهند. به این پلاگین لخته خون می‌گویند. پلاکت‌ها را ترومبوسیت و لخته خون را ترومبوس می‌گویند.

تعداد نرمال پلاکت در بزرگسالان از ۱۵۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰۰ پلاکت در هر میکرولیتر خون متغیر است. تعداد پلاکت کمتر از ۱۵۰۰۰۰ پلاکت در هر میکرولیتر کمتر از حد طبیعی است. هنگامی که تعداد پلاکت‌ها کم باشد، ممکن است در بند آمدن خونریزی با مشکل مواجه شوید.

ترومبوسیتوپنی می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد، به خصوص اگر خونریزی جدی در مغز داشته باشید.

بیشتر بخوانید:

آیا آب پیاز برای جلوگیری از ریزش مو موثر است؟

علائم ترومبوسیتوپنی چیست؟

خونریزی باعث علائم ترومبوسیتوپنی می‌شود. علائم ممکن است به طور ناگهانی یا در طول زمان ظاهر شوند. ترومبوسیتوپنی خفیف اغلب هیچ علامتی ندارد اما در موارد جدی با یک آزمایش خون معمولی مشخص می‌شود.

علائم خونریزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی طولانی مدت، حتی در اثر جراحات کوچک
• پتشی‌ها، خونریزی زیر پوستی
• پورپورا، خونریزی پوستی که می‌تواند لکه‌های قرمز، بنفش یا قهوه‌ای ایجاد کند.
• خونریزی از بینی یا خونریزی از لثه‌ها
• خون در ادرار یا مدفوع که می‌تواند به صورت خون قرمز یا به رنگ تیره باشد
• خونریزی شدید قاعدگی

ترومبوسیتوپنی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

• شمارش کامل خون (CBC)
• اسمیر خون
• آزمایشات مغز استخوان

چه چیزی باعث ترومبوسیتوپنی می‌شود؟

ترومبوسیتوپنی می‌تواند ارثی یا اکتسابی باشد و ممکن است به دلایل زیر تعداد پلاکت کمی داشته باشید:

• مغز استخوان شما پلاکت کافی نمی‌سازد.
• مغز استخوان شما به اندازه کافی پلاکت تولید می‌کند اما بدن شما آنها را از بین می‌برد یا از آنها استفاده می‌کند.
• طحال شما تعداد زیادی پلاکت را نگه می‌دارد.

عوامل زیر می‌توانند خطر ابتلا به ترومبوسیتوپنی را افزایش دهند:

محیط: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی مانند آفت کش‌ها، آرسنیک و بنزن که می‌تواند تولید پلاکت را کند.

عادات سبک زندگی: الکل تولید پلاکت‌ها را کند می‌کند. مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث کاهش تعداد پلاکت‌ها برای مدت کوتاهی شود. این مورد در افرادی که سطوح پایین ویتامین B12 یا فولات دارند، بیشتر دیده می‌شود.

داروها: برخی داروها می‌توانند تولید پلاکت‌ها را کند کنند:

هپارین دارویی است که معمولا برای جلوگیری از لخته شدن خون استفاده می‌شود. با این حال سیستم ایمنی شما می‌تواند دارو را تحریک کند تا ترومبوسیتوپنی ایجاد کند. این وضعیت ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین (HIT) نامیده می‌شود.

کم خونی آپلاستیک یک اختلال خونی نادر و جدی است که زمانی ایجاد می‌شود که مغز استخوان تولید سلول‌های خونی جدید را متوقف کند.

سرطان، مانند لوسمی یا لنفوم می‌تواند به مغز استخوان شما آسیب برساند و سلول‌های بنیادی خون را از بین ببرد. هنگامی که سلول‌های بنیادی آسیب می‌بینند، به سلول‌های خونی سالم تبدیل نمی‌شوند. درمان‌های سرطان مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی نیز سلول‌های بنیادی را از بین می‌برند.

عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌تواند تعداد پلاکت‌های شما را برای مدتی کم کند.

تعداد پلاکت‌ها بسیار زیاد است و ممکن است پلاکت کافی در خون خود نداشته باشید.

بارداری: برخی از زنان باردار هنگامی که نزدیک به زایمان هستند دچار ترومبوسیتوپنی خفیف می‌شوند.

بیشتر بخوانید:

آیا کره بادام زمینی کلسترول دارد؟

اما آیا پایین بودن پلاکت خون خطرناک است؟

ممکن است تا زمانی که تعداد پلاکت شما بسیار کم نشود، خونریزی جدی نداشته باشید. ترومبوسیتوپنی می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد، به خصوص اگر خونریزی جدی در مغز داشته باشید و درمان سریع می‌تواند به شما در پیشگیری از عوارض جدی کمک کند.

خونریزی داخلی خطرناک زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد پلاکت شما به کمتر از ۱۰۰۰۰ پلاکت در میکرولیتر برسد. اگرچه این مورد نادر است، ترومبوسیتوپنی شدید می‌تواند باعث خونریزی در مغز شود که کشنده است.

ترومبوسیتوپنی چگونه درمان می‌شود؟

اگر ترومبوسیتوپنی خفیف دارید، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. اگر خونریزی جدی دارید یا خطر عوارض بالا دارید، ممکن است به داروها یا اقداماتی نیاز داشته باشید. اگر سیستم ایمنی شما باعث کاهش تعداد پلاکت‌ها می‌شود، پزشک ممکن است داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی تجویز کند.