۱۰ ماده غذایی برای افزایش پلاکت خون

تیترپلاس | پلاکت‌ها یا ترومبوسیت‌ها نقش مهمی در فرایند تشکیل لخته خون ایفا میکنند. این سلول‌ها بدون هسته هستند و در اثر شکستگی سلول‌های خونی بزرگتر، به صورت پلاکت‌های کوچک شکل می‌گیرند. پلاکت‌ها با ترشح مواد شیمیایی از جمله فیبرینوژن، فاکتور رویانی رشد پلاکتی، فاکتور وان و دو، سروتونین و آدنوزین دی فسفات به تشکیل لخته خون کمک می‌کنند. به همین دلیل وجود آن‌ها در ضروری است و نباید تعداد آن‌ها کم شود. در این مطلب شما را با ۱۰ ماده غذایی برای افزایش پلاکت خون آشنا خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

برای اینکه پلاکت‌ها به طور طبیعی عمل کنند، مهم است که از نظر جسمی سالم باشیم. با این حال، در شرایط خاص، تعداد پلاکت‌ها به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد و همین امر می‌تواند برای سلامت کلی فرد مشکل ایجاد کند. اگر تعداد پلاکت‌ها کم باشد، نه تنها می‌تواند منجر به خونریزی جزئی و کبودی‌های کوچک شود، بلکه ممکن است خونریزی فاجعه‌بار در داخل روده یا اطراف مغز را به دنبال داشته باشد.

بیشتر بخوانید: قرص مفنامیک اسید برای چیست؟

پلاکت چیست و چگونه عمل می‌کند؟

به زبان ساده، پلاکت‌‌ها سلول‌های لخته‌کننده خون هستند. هنگامی که آسیبی به پوشش رگ‌های خونی وارد می‌شود، آن‌ها با هم ترکیب می‌شوند و در تلاش برای مسدود‌کردن آسیب به هم می‌چسبند. به طور معمول، ما در هر میکرولیتر خون حدود ۱.۵ lac تا ۴ lac پلاکت داریم. هر عدد کمتر از ۱.۵ lac ترومبوسیتوپنی نامیده می‌شود، در حالی که عدد بزرگتر از ۴ lac ترومبوسیتوز نامیده می‌شود.

شکل پلاکت‌ها بسیار شگفت‌انگیز است. هنگامی که پلاکت‌ها غیرفعال هستند، به شکل صفحات کوچک در می‌آیند. با این حال، هنگامی که توسط سیگنال‌های منتشر‌شده از رگ‌های خونی آسیب‌دیده فعال می‌شوند، شکل خود را تغییر می‌دهند و بهم می‌چسبند تا هرگونه خونریزی را در هر جایی مسدود کنند.

باید توجه داشت که یکی از دلایل حملات قلبی فعال‌ شدن بیش ‌از ‌حد این پلاکت‌ها است. هنگامی که رگ‌های خونی قلب آسیب می‌بینند، پلاکت‌ها به‌هم می‌چسبند. در این مرحله، توده‌ای از پلاکت‌ها و مواد دیگری به نام ترومبوس تشکیل می‌شود.  ترومبوس به طور کامل یک رگ خونی را مسدود می‌کند و می‌‌تواند منجر به حمله قلبی شود. برای درمان چنین موردی داروهایی تجویز می‌شود که باعث کاهش فعال‌شدن پلاکت ها و جلوگیری از تشکیل این توده‌ها می‌شود. این داروها عوامل ضد پلاکت نامیده می‌شوند و شامل آسپیرین، کلوپیدوگرل، پراسوگرل و تیکاگرلور هستند.

از طرف دیگر، گاهی اوقات، تعداد پلاکت‌ها می‌تواند به میزان قابل‌توجهی کاهش یابد. همانطور که قبلا ذکر شد، این عارضه ترومبوسیتوپنی نامیده می‌شود و  خونریزی از مکان‌هایی مانند معده، روده و حتی اطراف مغز را به‌دنبال دارد. تعداد کم پلاکت‌ها می‌تواند ناشی از تب‌های ویروسی،  تب دنگی، برخی بیماری‌های مغز استخوان مانند لوسمی یا لنفوم، داروهای شیمی درمانی که برای سرطان تجویز می‌شوند، برخی داروها و حتی مصرف بیش ‌از حد الکل باشد. بنابراین بهتر است که از راه‌های طبیعی برای افزایش پلاکت استفاده شود.

علائم کبود پلاکت خون

در اغلب موارد خفیف، مانند زمانی که علت تعداد پایین پلاکت خون بارداری است، هیچ علامتی ظاهر نمی‌شود. در موارد شدیدتر، خونریزی ممکن است غیرقابل کنترل شود و چنین مشکلی نیاز به کمک فوری پزشکی دارد.

اگر تعداد پلاکت پایینی دارید، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• کبودی‌های قرمز یا بنفش
• خونریزی لثه
• خونریزی بینی
• خونریزی از زخم‌هایی که به خودی خود خوب نمی‌شوند یا برای مدت طولانی ادامه می‌یابند.
• خونریزی شدید قاعدگی
• خونریزی از راست روده
• خون در مدفوع
• خون در ادرار

در صورتی که به دلیل کاهش تعداد پلاکت‌ها دچار سردرد یا مشکلات عصبی می‌شوید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.

۱۰ ماده غذایی برای افزایش پلاکت خون

بهتر است است بدانید که چگونه می‌توان تعداد پلاکت‌ها را از طریق دارو یا به‌طور طبیعی بهبود بخشید. در این مقاله نگاهی کوتاه خواهیم داشت به این که چگونه می‌توان با روش‌های طبیعی در شرایط بالینی مختلف تعداد پلاکت‌های  خون را افزایش داد.

افزایش تعداد پلاکت خون از طریق رژیم غذایی و ورزش چندان آسان نیست. گاهی اوقات، در شرایط خاصی مانند تب دنگی و تب ویروسی ممکن است نیاز به تزریق پلاکت‌ها به شکل تزریق داخل وریدی وجود داشته باشد.  اما اگر به دنبال این هستید که  به طور طبیعی تعداد پلاکت‌ها را افزایش دهید، لیست غذاهای زیر  تا حدودی به شما کمک خواهد کرد.

۱. شیر

همه ما می‌دانیم که شیر منبع غنی از کلسیم و پروتئین است و برای حفظ استحکام استخوان‌ها و عضلات بدن ما مهم است. جالب‌تر این است که شیر حاوی ویتامین K بوده که ویتامینی ضروری در مکانیسم انعقاد خون در بدن ما است. علاوه بر این، اعتقاد بر این است که مصرف منظم شیر ممکن است به بهبود تعداد کل پلاکت‌های خون کمک کند. بنابراین، اگر به دنبال درمان‌های خانگی برای افزایش پلاکت هستید، مطمئن شوید که به‌طور مرتب یک لیوان شیر میل می‌کنید.

۲. سبزیجات برگ سبز

سبزیجات با برگ سبز منبع ویتامین K هستند و همانطور که اشاره کردیم، این ویتامین  در مسیر انعقاد خون ضروری است. علاوه بر این، چنین سبزیجاتی  می‌توانند تعداد پلاکت‌ها را تا حدودی افزایش دهند. علاوه بر جعفری، ریحان، اسفناج و کرفس، سبزیجات دیگری مانند مارچوبه، کلم و شاهی نیز در افزایش تعداد پلاکت مفید هستند.

۳. عصاره برگ پاپایا

این مورد احتمالاً شناخته‌شده‌ترین راه‌حل برای درمان کمبود پلاکت خون است. اگر به دنبال افزایش تعداد پلاکت‌ها در طول تب دنگی هستید، مصرف منظم یک یا دو لیوان عصاره برگ پاپایا می‌تواند به شما کمک کند. هنوز مشخص نیست که عصاره برگ پاپایا واقعا چگونه وارد عمل می‌شود. اما آزمایشات بالینی به وضوح مزایای قابل‌توجه آن را در افزایش تعداد پلاکت‌ها در تب ویروسی نشان داده‌اند.

با این حال، عصاره برگ پاپایا تا حدودی تلخ است و برخی افراد با مصرف آن  حالت تهوع و گاهی اوقات استفراغ را تجربه می‌کنند. در چنین شرایطی، داروهای خوراکی به شکل کپسول موجود است که حاوی  مقدار عصاره مورد نیاز برای افزایش تعداد پلاکت است.

۴. انار

دانه‌های انار مملو از آهن هستند و می‌توانند تعداد پلاکت خون را به شدت بهبود بخشند. در حال حاضر انار به عنوان میوه‌ای تجویز می‌شود که در صورت افزایش تعداد پلاکت‌ها باید به‌طور منظم مصرف شود. اگر به دنبال روشی برای افزایش پلاکت  هستید، سعی کنید روزی یک الی دو بار یک کاسه میوه انار بخورید تا به شما انرژی لازم را بدهد. علاوه بر این، انار حاوی آنتی‌اکسیدان‌های متعدد و ویتامین C است که می‌تواند به  تقویت ایمنی  و مبارزه موثر با عفونت‌ها کمک کند.

۵. کدو تنبل

کدو تنبل یکی دیگر از مواد غذایی است که خواص شگفت‌انگیزی در افزایش تعداد پلاکت دارد. این ماده حاوی ویتامین A است که می‌تواند در افزایش تعداد پلاکت‌های تولید‌شده توسط مغز استخوان مفید باشد. سایر غذاهای غنی از ویتامین A مانند هویج، سیب زمینی شیرین و کلم پیچ نیز همین اثر را دارند. اگر به دنبال چگونگی افزایش تعداد پلاکت در دوران بارداری هستید، ممکن است بخواهید با پزشک خود در مورد افزایش مصرف این غذاها صحبت کنید.

۶. جوانه گندم

جوانه گندم حاوی سطوح بالایی از کلروفیل بوده که از نظر ساختاری مشابه هموگلوبین خون ما است. وقتی صحبت از افزایش تعداد پلاکت‌ها به میان می‌آید، این ماده بسیار مفید است. البته جوانه گندم مزایای بیشتری از افزایش مقدار کل گلبول های قرمز و گلبول‌های سفید در خون دارد. اگر به دنبال چگونگی افزایش تعداد پلاکت‌ها در طول شیمی‌درمانی هستید، آب جوانه گندم تازه ‌تهیه‌شده می‌تواند بسیار مفید باشد.

۷. گوشت و جگر گاو

یکی دیگر از مواد غذایی بسیار مهمی که می توانند در افزایش پلاکت خون تأثیر داشته باشد، جگر و گوشت گاو هستند. این مواد غذایی حاوی مقدار زیادی ویتامین B12 بوده و می توانند به افزایش و تولید مجدد پلاکت های خون کمک کنند.

بیشتر بخوانید: هیدروکسی زین برای چیست؟

۸. ماهی

ماهی به دلیل داشتن ویتامین D و ویتامین B12، کمک زیادی به افزایش پلاکت‌های خون بدن می‌کند. ماهی‌های سالمون، خال مخالی، ماهی قزل آلا و تن ماهی بهترین‌ها برای تولید مجدد پلاکت‌های خون هستند.

۹. سیر

سیر خاصیت درمانی بسیار زیادی دارد و می‌تواند بسیاری از بیماری‌ها را درمان کند. این در رابطه کاهش پلاکت خون هم صادق است. شما با مصرف سیر می‌توانید تعداد پلاکت‌های خون را در بدن افزایش دهید. سیر نه تنها می‌تواند پلاکت خون را افزایش دهد، بلکه تاثیر بسیار زیادی در تصفیه خون نیز دارد.

۱۰. هویج

یکی دیگر از بهترین مواد غذایی موثر در افزایش پلاکت خون هویج است. احتمالاً شما هم هویج را فقط به خاطر اثر زیاد آن در بینایی بشناسید. اما بد نیست بدانید که هویج می‌تواند کمک زیادی به افزایش تعداد پلاکت خون کند. این ماده غذایی مقدار زیادی ویتامین A دارد که موجب افزایش تعداد پلاکت خون می‌شود.

تعداد کم پلاکت ممکن است نگران‌کننده باشد. اگر به دنبال این هستید که چگونه به‌طور طبیعی تعداد پلاکت‌ها را افزایش دهید، سعی کنید هر چند وقت یکبار از این غذاها لذت ببرید. با این حال، اگر دلیل پزشکی برای تعداد کم پلاکت وجود دارد، بهتر است با یک متخصص خون در مورد انجام آزمایش برای تعیین علت دقیق مشکل صحبت کنید.