قرص اندانسترون برای چیست؟

تیترپلاس| اندانسترون، که با نام تجاری Zofran نیز شناخته می‌شود، دارویی است که برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از التهاب معده و روده (گاستروانتریت) استفاده شود.

بیشتر بخوانید: قرص سیتریزین چیست و در چه مواردی باید از آن استفاده کرد؟

موارد مصرف قرص اندانسترون

این دارو معمولا برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی استفاده می‌شود. همچنین برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از ویروس‌های معده‌ای روده‌ای نیز کاربرد دارد. در ادامه به هرکدام پرداخته می‌شود.

شیمی درمانی

یکی از کاربردهای مهم اندانسترون کاهش تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی است. این دارو با مسدود کردن اثرات سروتونین، یک ماده شیمیایی در بدن که می‌تواند باعث تهوع و استفراغ شود، عمل می‌کند. اندانسترون را می‌توان به‌صورت خوراکی یا تزریقی مصرف کرد.

معمولا قرص اندانسترون ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی برای پیشگیری از تهوع و استفراغ تجویز می‌شود.  در برخی موارد، ممکن است برای چند روز بعد از درمان نیز برای ادامه کنترل تهوع تجویز شود.

مزایای استفاده از اندانسترون برای شیمی درمانی عبارت‌اند از:

• کاهش قابل توجه تهوع و استفراغ: مطالعات نشان داده‌اند که اندانسترون در کاهش تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی بسیار موثر است.
• بهبود کیفیت زندگی: کاهش تهوع و استفراغ می‌تواند به‌طور قابل توجهی کیفیت زندگی را برای افراد تحت شیمی درمانی بهبود بخشد.
• کاهش نیاز به بستری شدن: کنترل تهوع و استفراغ می‌تواند نیاز به بستری شدن در بیمارستان را به‌دلیل عوارض جانبی شیمی درمانی کاهش دهد.

جراحی

بیهوشی در جراحی می‌تواند باعث تحریک معده و روده شده و منجر به تهوع و استفراغ شود. اندانسترون با مسدود کردن اثرات سروتونین در این اندام‌ها، به کاهش این عوارض کمک می‌کند.

همچنین داروهای مسکن اپیوئیدی که اغلب برای کنترل درد بعد از جراحی استفاده می‌شوند، می‌توانند عارضه جانبی تهوع و استفراغ داشته باشند. اندانسترون می‌تواند با مقابله با اثرات این داروها بر روی سیستم گوارش، به کاهش این عارضه کمک کند.

برخی از بیماران بعد از جراحی، به‌خصوص بعد از جراحی‌های شکمی، دچار سرگیجه و تهوع ناشی از حرکت می‌شوند. قرص اندانسترون می‌تواند با مسدود کردن اثرات سروتونین در مغز، به کاهش این عارضه کمک کند.

علاوه‌بر موارد فوق، اندانسترون ممکن است برای موارد زیر نیز در حین جراحی استفاده شود:

• کاهش نیاز به داروهای ضد تهوع: در برخی موارد، اندانسترون به تنهایی یا همراه با سایر داروهای ضد تهوع برای درمان تهوع و استفراغی که به داروهای دیگر مقاوم است، استفاده می‌شود.
• کاهش خطر آسپیراسیون: تهوع و استفراغ شدید بعد از جراحی می‌تواند خطر آسپیراسیون (استنشاق محتویات معده به داخل ریه‌ها) را افزایش دهد. اندانسترون با کاهش این عوارض می‌تواند به کاهش این خطر کمک کند.

پرتو درمانی

پرتو درمانی می‌تواند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث تحریک آزاد شدن سروتونین در بدن شود. سروتونین آزاد شده به گیرنده‌های خاصی در مغز می‌رود و سیگنال‌هایی را ارسال می‌کند که منجر به تهوع و استفراغ می‌شود.

اندانسترون با مسدود کردن این گیرنده‌ها، از اتصال سروتونین به آن‌ها و در نتیجه جلوگیری از ایجاد سیگنال‌های تهوع و استفراغ، عمل می‌کند.

مزایای استفاده از اندانسترون در پرتو درمانی این است که از تهوع و استفراغ ناشی از آن پیشگیری می‌کند.

به‌علاوه اندانسترون به‌صورت خوراکی، تزریقی و شیاف موجود است؛ بنابراین می‌توان آن را به روش‌های مختلف مصرف کرد.

بیشتر بخوانید: قرص مفنامیک اسید برای چیست؟

نحوه مصرف قرص اندانسترون

این دارو معمولا ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت قبل از شروع درمان که ممکن است باعث تهوع و استفراغ شود، مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی، مصرف می‌شود.

اندانسترون همچنین ممکن است برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکت یا جراحی استفاده شود.

دوز معمول اندانسترون برای بزرگسالان ۸ میلی گرم در روز است که به‌صورت ۲ تا ۴ دوز تقسیم شده مصرف می شود.

دوز ممکن است بسته به وضعیت فردی شما متفاوت باشد.

برخی از عوارض جانبی شایع قرص اندانسترون شامل یبوست، سردرد، خستگی و سرگیجه.

اگر عوارض جانبی جدی را تجربه کردید، مانند التهاب پوستی، تورم صورت یا تنگی نفس، فورا به پزشک خود مراجعه کنید.

همچنین توجه داشته باشید که این دارو تداخل دارویی با موارد زیر دارد:

• کتوکونازول: این دارو می‌تواند جذب اندانسترون را کاهش دهد.
• ریتاناویر: این دارو می‌تواند سطح اندانسترون را در خون افزایش دهد.

چه کسانی نمی توانند از قرص اندانسترون استفاده کنند؟

کسانی که نباید از اندانسترون استفاده کنند، شامل

• حساسیت: اگر به اندانسترون یا هر یک از مواد تشکیل‌دهنده آن حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
• بارداری: مصرف اندانسترون در دوران بارداری فقط در صورتی مجاز است که توسط پزشک تجویز شده باشد.
• شیردهی: اطلاعات کافی در مورد ایمنی مصرف اندانسترون در دوران شیردهی وجود ندارد؛ بنابراین، احتیاط و مشورت با پزشک قبل از مصرف ضروری است.
• بیماری کبدی: اگر به بیماری کبدی مبتلا هستید، باید با احتیاط از اندانسترون استفاده کنید. پزشک شما ممکن است نیاز به تنظیم دوز شما داشته باشد.
• نارسایی احتقانی قلب یا کندی ضربان قلب: اگر به نارسایی احتقانی قلب یا کندی ضربان قلب مبتلا هستید، باید با احتیاط از قرص اندانسترون استفاده کنید. این دارو می‌تواند ضربان قلب شما را بیشتر کند.
• سابقه شخصی یا خانوادگی QT طولانی: اگر سابقه شخصی یا خانوادگی QT طولانی دارید، نباید از اندانسترون استفاده کنید. این دارو می‌تواند خطر ابتلا به نوعی مشکل جدی ریتم قلبی به نام Torsades de pointes را افزایش دهد.
• انسداد در دستگاه گوارش (معده یا روده): اگر انسداد در دستگاه گوارش دارید، نباید از اندانسترون استفاده کنید. این دارو می‌تواند باعث حرکت روده شود که می‌تواند انسداد را بدتر کند.
• عدم تعادل الکترولیت: اگر سطح پتاسیم یا منیزیم خون شما پایین است، باید با احتیاط از اندانسترون استفاده کنید. این دارو می‌تواند سطح این الکترولیت‌ها را بیشتر کاهش دهد.

اندانسترون می‌تواند یک ابزار ارزشمند برای کنترل تهوع و استفراغ باشد. با مصرف این دارو طبق دستورالعمل پزشک، می‌توانید علائم خود را کاهش دهید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.