آب سیاه چشم چیست؟

تیترپلاس| آب سیاه چشم بیماری‌ای است که به آرامی و بی صدا به بینایی انسان ضربه می‌زند. این بیماری که اغلب بدون هیچ علامت هشداردهنده‌ای آغاز می‌شود، می‌تواند به تدریج و بدون اینکه متوجه شوید، دیدتان را تار کند و حتی منجر به نابینایی شود.

باتوجه به آمارها که نشان می‌دهد ۲ تا ۵ درصد افراد جامعه به آب سیاه مبتلا هستند، از این رو قصد داریم به بررسی این بیماری و هرآنچه که باید در مورد آن بدانید، بپردازیم.

بیماری آب سیاه چشم چیست؟

آب سیاه یا گلوکوم، بیماری‌ای است که به آرامی و بدون آنکه متوجه شوید، به عصب بینایی آسیب می‌رساند و می‌تواند منجر به کاهش دید و حتی نابینایی شود. این بیماری معمولا با افزایش فشار داخل چشم همراه است که به‌دلیل اختلال در تولید و تخلیه مایع درون چشم رخ می‌دهد.

فشار بالا به تدریج به عصب بینایی آسیب می‌رساند و سلول‌های آن را از بین می‌برد. یکی از خطرناک‌ترین ویژگی‌های آب سیاه، چشم این است که در مراحل اولیه معمولا هیچ علامت مشخصی ندارد. به همین دلیل، اغلب افراد تا زمانی که آسیب قابل توجهی به بینایی آن‌ها وارد شود، از وجود این بیماری آگاه نمی‌شوند.

گاهی اوقات، اولین علامت آب سیاه، دیدن هاله در اطراف چراغ‌ها یا کاهش دید محیطی است. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بهترین راه برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و حفظ بینایی است.

چه عواملی باعث افزایش خطر ابتلا به آب سیاه می‌شوند؟

همان‌طور که گفته شد آب سیاه به مرور زمان به عصب بینایی آسیب می‌رساند و می‌تواند منجر به کاهش بینایی و حتی نابینایی شود. چندین عامل خطر برای ابتلا به آب سیاه چشم وجود دارد در ادامه به برخی از آن‌ها پرداخته می‌شود.

سن

با افزایش سن، تغییراتی در ساختار چشم رخ می‌دهد که می‌تواند منجر به اختلال در جریان مایع داخل چشم و افزایش فشار درون چشم شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود که افراد بالای ۴۰ سال به‌طور مرتب برای بررسی چشم به پزشک متخصص مراجعه کنند تا در صورت وجود هرگونه مشکلی، در مراحل اولیه تشخیص داده شده و درمان مناسب آغاز شود.

سابقه خانوادگی

اگر فردی در خانواده‌اش سابقه ابتلا به آب سیاه داشته باشد، احتمال اینکه خود او نیز به این بیماری مبتلا شود، بیشتر است. این نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی در ایجاد و پیشرفت آب سیاه نقش مهمی دارند. به همین دلیل، افرادی که سابقه خانوادگی آب سیاه چشم دارند، باید به‌طور مرتب و از سنین پایین‌تر به چشم پزشک مراجعه کنند.

فشار خون بالا

زمانی که فشار خون بالا است، رگ‌های خونی در سراسر بدن، ازجمله رگ‌های خونی چشم، تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرند. این فشار مداوم می‌تواند به عصب بینایی آسیب رسانده و عملکرد آن را مختل کند.

عصب بینایی وظیفه انتقال تصاویر از چشم به مغز را بر عهده دارد و آسیب به آن می‌تواند منجر به کاهش بینایی و حتی نابینایی شود؛ بنابراین، کنترل فشار خون بالا یکی از راه‌های مهم برای پیشگیری و مدیریت آب سیاه است.

دیابت

قند خون بالا در افراد دیابتی می‌تواند به عروق خونی چشم آسیب رسانده و باعث اختلال در جریان مایع داخل چشم شود. این اختلال در جریان مایع، فشار داخل چشم را بالا می‌برد که در نهایت به عصب بینایی آسیب رسانده و منجر به آب سیاه چشم می‌شود. در این مورد می‌خواهم یک تجربه شخصی را با شما در میان بگذارم.

وقتی متوجه شدم به آب سیاه مبتلا شده‌ام، بسیار شوکه شدم. همیشه فکر می‌کردم که فقط افراد مسن‌تر به این بیماری مبتلا می‌شوند. اما پزشکم توضیح داد که دیابت ریسک ابتلا به آب سیاه را افزایش می‌دهد. با شروع درمان و رعایت دقیق توصیه‌های پزشک، توانستم بیماری را کنترل کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کنم.

نزدیک بینی شدید

افرادی که دچار نزدیک‌بینی شدید هستند، نسبت به افراد با بینایی طبیعی، بیشتر در معرض افزایش فشار داخل چشم قرار دارند. این افزایش فشار می‌تواند به تدریج به عصب بینایی آسیب رسانده و در نهایت باعث کاهش بینایی و حتی نابینایی شود. ساختار چشمی افراد نزدیک‌بین و تغییراتی که در چشم آن‌ها رخ می‌دهد، می‌تواند باعث بوجود آمدن آب سیاه شود.

ضخامت کم قرنیه

قرنیه، لایه شفافی است که قسمت جلوی چشم را می‌پوشاند. ضخامت کم قرنیه می‌تواند باعث شود که فشار داخل چشم به‌طور نامناسبی بر روی عصب بینایی وارد شود. این فشار اضافی می‌تواند به تدریج به عصب بینایی آسیب رسانده و در نهایت باعث کاهش بینایی شود.

افرادی که ضخامت قرنیه کمتری دارند، به‌طور کلی بیشتر مستعد ابتلا به آب سیاه چشم هستند و نیاز به مراقبت‌های بیشتری دارند. بنابراین، اندازه‌گیری ضخامت قرنیه در معاینات چشم پزشکی بسیار مهم است زیرا به پزشک کمک می‌کند تا خطر ابتلا به آب سیاه را در افراد مختلف ارزیابی کرده و برنامه درمانی مناسب را تجویز کند.

آب سیاه چشم چگونه درمان می شود؟

روش‌های درمانی آب سیاه شامل داروهای قطره‌ای، قرص‌ها و لیزر است. داروها معمولا در مراحل اولیه بیماری تجویز می‌شوند و با کاهش تولید مایع داخل چشم یا افزایش خروج آن، فشار را کاهش می‌دهند. در صورتی که داروها موثر نباشند، جراحی ممکن است برای ایجاد مسیرهای جدید خروج مایع از چشم انجام شود.

لیزر نیز گاهی اوقات برای بهبود جریان مایع و کاهش فشار استفاده می‌شود. مهم است بدانید که آب سیاه چشم معمولا بیماری مزمنی است و نیاز به درمان طولانی مدت دارد؛ بنابراین مراجعه منظم به چشم پزشک و پیگیری درمان بسیار ضروری است.

سخن پایانی

افزایش آگاهی عمومی در مورد آب سیاه چشم یکی از مهم‌ترین گام‌ها در جهت کنترل و پیشگیری از این بیماری است. با اطلاع‌رسانی گسترده و آموزش مردم در مورد علائم اولیه، عوامل خطر و اهمیت مراجعه به پزشک، می‌توانیم به تشخیص زودهنگام و درمان موثر این بیماری کمک کنیم.

مهم‌ترین نکته‌ای که در مورد آب سیاه باید بدانید، این است که این بیماری قابل درمان است. با مراجعه منظم به چشم‌پزشک و انجام معاینات دوره‌ای، می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد و بینایی خود را حفظ نمود.