آب اکسیژنه چیست و در چه مواردی از آن استفاده می‌شود؟

تیترپلاس | برای حداقل یک قرن است که پراکسید هیدروژن یا آب اکسیژنه به عنوان یک پاک‌کننده بسیار قوی توسط همه افراد از خانم‌های خانه دار گرفته تا جراحان ارتوپد استفاده می‌شود. اما اصلاً آب اکسیژنه چیست و امروزه کدام کاربردهای این ضدعفونی‌کننده توسط علم حمایت می‌شود و کدام یک قدیمی و حتی خطرناک است؟

در همین ابتدای کار توجه داشته باشید که آب اکسیژنه دیگر برای زخم‌ها یا مراقبت از پوست توصیه نمی‌شود زیرا پزشکان متوجه شده‌اند که استفاده از این ماده می‌تواند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد و روند بهبودی زخم را کند می‌کند.

آیا آب اکسیژنه واقعاً می‌تواند مانند سفید‌کننده به طور مؤثر سطوح را تمیز کند؟

با توجه به منبع مورد اعتماد از مرکز کنترل بیماری (CDC)، آب اکسیژنه مخمرها، قارچ‌ها، باکتری‌ها، ویروس‌ها و هاگ‌های کپک را از بین می‌برد.

بیشتر بخوانید: آیا آب پیاز برای جلوگیری از ریزش مو موثر است؟

موارد استفاده از آب اکسیژنه چیست؟

۱. ماشین ظرفشویی خود را تمیز کنید

می‌توانید برای از بین بردن کپک ماشین ظرفشویی، قسمت‌های پیچیده ماشین ظرفشویی خود را با آب اکسیژنه اسپری کنید. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ۸۳ درصد از ماشین‌های ظرفشویی آزمایش شده از نظر قارچ مثبت بودند و ۴۷ درصد از ماشین‌های ظرفشویی آزمایش‌شده حاوی مخمر سیاه E. dermatitidis بودند که می‌تواند برای انسان مضر باشد.

۲. سینک خود را تمیز کنید

بسیاری از سایت‌های مراقبت از خانه این ترفند را برای تمیز کردن سینک آشپزخانه توصیه می‌کنند: سطح سینک خود را خیس کنید، سپس آن را با جوش شیرین آغشته شده به یک اسفنج تمیز کنید. هنگامی که تمام سطح را تمیز کردید، ۳ درصد پراکسید هیدروژن را روی سطح بریزید و اجازه دهید تا سطوح را قبل شست و شو کاملا تمیز کند.

۳. پیشخوان‌ها و تخته‌های برش را ضد عفونی کنید

پراکسید هیدروژن رقیق‌نشده در کشتن باکتری‌های E. coli و Salmonella بر روی سطوح سخت مانند پیش‌خوان‌ها موثر است. فقط باید اجازه دهید روی سطح مورد نظر به مدت ۱۰ دقیقه با پراکسید هیدروژن پوشانده شود. ۱۰ دقیقه خیساندن تخته‌های برش در پراکسید هیدروژن ۳ درصد برای از بین بردن میکروب‌های آن کافی است.

۴. سبزیجات را بشویید و عمر مفید آنها را افزایش دهید

باغبانان محصولات ارگانیک استفاده از یک چهارم فنجان پراکسید هیدروژن ۳ درصد در هر گالن آب را برای کمک به حذف باکتری‌ها سبزیجات توصیه می‌کنند. اگر سبزیجاتی با پوست لطیف مانند کاهو را می‌شویید، فقط کافیست ۲۰ دقیقه آن را در آب مخلوط با آب اکسیژنه خیس کنید و سپس آن‌ها را بشویید.

هویج، سیب زمینی و سایر سبزیجات با پوست سفت را بهتر است قبل از شستشو و خشک کردن ۳۰ دقیقه خیس کنید. از آنجایی که باکتری‌ها می‌توانند باعث قهوه‌ای شدن سبزیجات و میوه‌ها شوند، گویا پراکسید هیدروژن آنها را برای مدت طولانی‌تری در یخچال شما تازه نگه می‌دارد.

۵. ظروف آشپزی خود را تمیز کنید

اگر بشقاب، قابلمه‌ها و ظروف سروتان لایه‌ای قهوه‌ای دارند، توصیه می‌‌شود روی آن‌ها جوش شیرین بپاشید، سپس با اضافه کردن سودا به آب اکسیژنه ۳ درصد آن‌ها را تمیز کنید. اجازه دهید ۱ تا ۳ ساعت قبل از پاک کردن ظروف خیس بخورند.

۶. از شر میکروب‌های سطل زباله خلاص شوید

پس از شستن سطل زباله با آب و صابون، کل سطل را با مخلوط پراکسید هیدروژن و آب اسپری کنید. اجازه دهید سطل زباله برای چند ساعت در آفتاب خشک شود. همانطور که پراکسید سطوح را تمیز می‌کند، به حذف میکروب‌ها از سطل زباله هم کمک می‌کند.

۷. توالت فرنگی را به خوبی تمیز کنید

آب اکسیژنه در از بین بردن میکروارگانیسم‌ها از جمله باکتری‌ها، مخمرها، قارچ‌ها، ویروس‌ها و هاگ‌ها موثر است و آن‌ را به انتخاب خوبی برای تمیز کردن حمام و توالت تبدیل می‌کند.

برای تمیز کردن توالت، نصف فنجان پراکسید هیدروژن ۳ درصد را در قسمت‌هایی از حمام و توالت خود که مدنظرتان است، بپاشید. بهتر است قبل از شست و شو اجازه دهید آب اکسیژنه به مدت ۲۰ دقیقه روی سطح بماند تا بهترین تاثیر خود را بگذارد.

۸. آینه‌ها و سطوح شیشه‌ای را برق بیندازید

محلولی با نسبت مساوی از آب و پراکسید هیدروژن را روی سطوح شیشه‌ای اسپری کنید، سپس با دستمال کاغذی، پارچه بدون پرز یا روزنامه سطوح را پاک کنید تا سطوح بدون هیچ علامتی تمیز شوند.

۹. برای تمیز کردن وان از آب اکسیژنه استفاده کنید

برای تمیز کردن هفتگی دوش و وان، از ۱ فنجان جوش شیرین، یک چهارم فنجان سرکه سفید، به اضافه یک یا دو قاشق غذاخوری پراکسید هیدروژن، مخلوطی کف‌دار درست کنید. سطح دوش و وان خود را با این مخلوط بشویید.

اگر از آب اکسیژنه مستقیما استفاده می‌کنید، برای محافظت از پوست خود دستکش بپوشید. پراکسید هیدروژن می‌تواند باعث قرمزی و سوزش پوست شود.

۱۰. لکه‌ها را پاک کنید

آب اکسیژنه به عنوان روشی موثر برای از بین بردن لکه‌ چمن، لکه‌های خون و لکه‌های نوشیدنی مانند میوه و آب میوه توصیه می‌شود. برا تمیز کردن لکه لباس‌ها، سعی کنید از آب اکسیژنه در سمت پشت لباس استفاده کنید.

قبل از اینکه پراکسید هیدروژن را روی هر پارچه‌ای امتحان کنید، یک بخش کوچک از پارچه را با آن تست کنید. آب اکسیژنه می‌تواند الیاف پارچه را به خصوص پارچه‌های قدیمی را سفید و ضعیف کند.

۱۱. جوانه زدن دانه‌های سالم

مطالعات متعدد نشان داده است که خیساندن بذرها در پراکسید هیدروژن ۱ تا ۳ درصد می‌تواند بذر را نرم کرده و باعث افزایش سرعت جوانه زدن آن‌ها شود. اگر می‌خواهید شانس رشد و عملکرد خوب گیاه را افزایش دهید، می‌توانید قبل از کاشت، بذرها را به مدت ۲۰ دقیقه در پراکسید هیدروژن خیس کنید.

۱۲. گیاهان مبتلا به کپک قارچی را درمان کنید

اگر سبزیجات باغچه شما دچار کپک شده‌اند می‌توانید از محلول آب اکسیژنه برای از بین بردن قارچ‌ها استفاده کنید. ۴ قاشق چای‌خوری آب اکسیژنه را در یک پیمانه آب مخلوط کنید و روی گیاه اسپری کنید. غلظت‌های قوی‌تر این ماده می‌تواند برگ‌های ظریف را بسوزاند.

استفاده از آب اکسیژنه برای آکواریوم:

برخی از علاقه‌مندان به آکواریوم از پراکسید هیدروژن برای کنترل جلبک‌ها و تمیز کردن مخزن استفاده می‌کنند اما قبل از اضافه کردن پراکسید هیدروژن به آکواریوم، با یک دامپزشک صحبت کنید. در حالی که پراکسید هیدروژن به سرعت در آب تجزیه می‌شود، تحقیقات نشان می‌دهد که برای برخی از گونه‌های ماهیان زینتی، از جمله گورامی و گربه ماهی مکنده خطرناک است.

FDAهشدار می‌دهد که استفاده از پراکسید هیدروژن روی پوست ممکن است باعث تحریک، سوزش و تاول شود و اگر وارد چشم شود، می‌تواند باعث سوزش یا ساییدگی قرنیه شود.

تنفس این ماده در غلظت‌های بالاتر می‌تواند باعث تحریک راه‌های هوایی، سفتی در قفسه سینه، گرفتگی صدا یا تنگی نفس شود و خوردن پراکسید هیدروژن به ویژه در غلظت‌های بالاتر، می‌تواند باعث استفراغ، التهاب یا آسیب به اندام‌های داخلی شود.

بیشتر بخوانید: آمپول گنارکس یا HCG برای چیست؟

موارد پوستی منع استفاده از آب اکسیژنه چیست؟

پوست خود را با آن روشن نکنید

متخصصان پوست ممکن است از پراکسید هیدروژن برای درمان برخی از بیماری‌های پوستی استفاده کنند اما این روش امنی در خانه نیست و خطرات آن بیشتر از مزایای آن است.

از آن برای درمان آکنه استفاده نکنید

مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۵ نشان می‌دهد که آب اکسیژنه می‌تواند منجر به تشکیل اسکار شود، بنابراین استفاده مستقیم از آن روی آکنه به هیچ وجه ایده خوبی نیست.

۱۳. از آن برای ضدعفونی کردن مسواک و نگهدارنده خود استفاده کنید

انجمن دندانپزشکی آمریکا می‌گوید مسواک‌ها می‌توانند در معرض باکتری‌های حمام قرار بگیرند. مقادیر اندکی از این باکتری‌ها معمولاً مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند اما اگر می‌خواهید مسواکتان کاملا تمیز شود می‌توانید آن را در آب اکسیژنه خیس کنید. یک مطالعه در سال ۲۰۰۹ نشان داد که شستشو با پراکسید هیدروژن تعداد باکتری‌ها را تا ۸۵ درصد کم می‌کند.

۱۴. از آن می‌توانید برای استریل کردن برس‌های آرایش خود استفاده کنید

می‌توانید برس موهایتان را به مدت ۱۰ دقیقه در یک کاسه آب با یک قاشق چای خوری پراکسید هیدروژن ۳ درصد خیس کنید. همچنین می‌توانید از آن برای تمیز کردن فرمژه خود هم استفاده کنید. برای این که این ماده به چشمانتان آسیبی نزند، وسایل آغشته به آن را به خوبی بشورید.

۱۵. دندان‌های خود را سفید کنید

برخی از محصولات دندان‌پزشکی حاوی ۱۰ درصد پراکسید هیدروژن هستند. مطالعات نشان می‌دهد که این محصولات در صورت استفاده صحیح، موثر و ایمن هستند.

موراد منع استفاده از آب اکسیژنه چیست؟

• از آب اکسیژنه برای درمان بیماری‌ها استفاده نکنید. انجام این کار می‌تواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود و حتی می‌تواند کشنده باشد.
• اگر از آن برای ضدعفونی سطوح، محصولات و سایر وسایل خانه خود استفاده می‌کنید، پراکسید هیدروژن می‌تواند احتمال بیمار شدن شما را به دلیل وجود باکتری، میکروب یا کثیفی، کم کند.
• آب اکسیژنه را روی پوست خود استفاده نکنید، آن را قورت ندهید و از غلظت‌های قوی پراکسید هیدروژن برای درمان بیماری یا لکه‌های پوستی استفاده نکنید.
•  هنگامی که پراکسید هیدروژن به درستی استفاده شود، می‌تواند یک ضدعفونی‌کننده خانگی موثر و کمک کننده باشد.

کاربرد و دلایل تجویز اسپری مومتازون

بیوگرافی سهراب پاکزاد – خواننده و آهنگ ساز

بیوگرافی سعید پورصمیمی بازیگر سینما و تلویزیون

اروتومانیا چیپست و چه علائمی دارد؟